به گزارش‌‌‌‌‌ندای گیلان به نقل از خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، نشست تخصصی رسانه در آیینه دانشگاه عصر روز گذشته(23 آبان ماه) با حضور محمدامین قانعی راد، رییس پیشین انجمن جامعه شناسی ایران و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، نعمت الله فاضلی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، حسن نمک دوست تهرانی،استاد ارتباطات و بهزاد جامه بزرگ سردبیر نشریه فرهنگ امروز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.در این نشست محمدامین قانعیراد در موضوع رسانه و دانش مردممدار طی سخنانی عنوان کرد: ژورنالیسم علمی نهادهایی هستند که هدفشان خروج علم از عرصه آکادمیک به جامعه است مفهوم آکادمی را به طور سنتی افلاطون در یونان به کار برد و در پایه گذاری آن مطرح کرد که آن را دور از غوغای مردم بسازید.وی در ادامه افزود: افلاطون مطرح کرد که دانشمندان در خلوت کار علمی میکنند اینجا وی مفهوم روشنفکر برج عاج نشین را مطرح کرد و آکادمی را بعنوان نهاد گلخانهای و بهداشتی طرح کرد اما در دوره جدید مطرح شده که علم باید از آکادمی خارج و به سراغ مردم برود.قانعی راد اظهار داشت: نقش رسانه البته یک نوع خاص این است که علم را سراغ مردم ببرد اما اینکار با 3 رویکرد و نگاه انجام میشود در مرحله اول رسانه نهادی است که هدفش گسترش مواد علمی بوده و نگاه این بود که مردم در جامعه دارای فقدانی هستند و دانشمندان پُر هستند که باید سمت توده ناآگاه بروند و بی سوادان را با سواد کنند در این مرحله علوم انسانی و اجتماعی حضور ندارند اینجا علم جایگاه نخبه گرایانه دارد و فیزیکالیسم حاکم بر علم است.وی همچنین اظهار داشت: خود فیزیکالیسم یکی از مشکلات تفکر اجتماعی در جامعه ایران است نگرش ما هنوز به نگرش فیزیکالیسم نزدیک است ساحت و مفهوم شهر سازی ما هنوز همان درک فیزیکی حاکم است. این همان گفتمان علم مدرن است که بتدریج مورد چالش قرار گرفته است.قانعی راد با بیان اینکه گفتمان جدید به مردم امکان میدهد که ارزیابی علمی داشته باشند، گفت: راجع به مراکز پژوهشی و انتخاب پروژههای علم و فناوری الان جنبشهای اجتماعی جدید در غرب دخالت میکنند درباره نهاد بیمارستان، کاربرد انرژی هستهای، تراریختهها و شبیه سازی و … در مرحله بعد وارد ارزیابی محتوای علمی شده و حتی به عنوان یک کنشگر تولید علم در فرآیندهای تولید علم مشارکت کردهاند و سپس درباره محتوای علم هم اظهار نظر میکنند در این مرحله ما از فیزیکالیسم فاصله و به علوم انسانی نزدیک میشویم.این استاد جامعه شناسی توضیح داد: در ادامه روشها هم به ویژه روشهای کمی دچار تغییر میشوند حال مباحث علم را از آکادمی به سمت مردم میآورند و سعی میکنند مردم را از مصرف کننده منفعل به ارزیابان و مولدین دانش تبدیل میکنند. پس علم اینجا وارد عرصه عمومی میشود سازمانهای دولتی و جنبشهای اجتماعی کانونهایی اند که در عرصه علم کار میکنند.وی همچنین افزود: آکادمیهایی که کارشان ساده سازی مباحث مهم است با مردم همگام و اینها را به بحث میگذارند و گروه دیگر رسانههایی که در خدمت تعامل تولیدی و علم هستند. این علم شرایطی را فراهم کرده که دانش در درون جامعه نقد شود در نهایت این دانش آکادمیک به دانش مدنی تبدیل میشود و رسانهها هستند که دانش را به عرصه عمومی میبرند.همچنین در این بحث نعمت الله فاضلی با موضوع ژورنالیسم و علوم اجتماعی در ایران معاصر عنوان کرد: مسئله علوم اجتماعی در ایران به لحاظ سنت و تاریخ مشخص است اگرچه ذیل عنوان ژورنالیسم مستقل کمتر بحث شده است، ولی آنچه در عمل اتفاق افتاد چیزهای گستردهای است که در علوم اجتماعی و ژورنالیسم مطرح است هر دو اینها به هم وابسته بودند و این تعامل پرتنش هم بوده است.وی همچنین درباره شباهتهای علوم اجتماعی و ژورنالیسم افزود: اولین شباهت علوم اجتماعی انسانی و ژورنالیسم این است که هر دو پدیده علم مدرن و فرزندان تجدد یا مدرنیته و تحولاتی که انقلاب صنعتی و علمی، اجتماعی و فرهنگی دوره معاصر پدید آمدند از این منظر ویژگیهای ژنتیکی مشترکی با هم دارند.فاضلی اظهار داشت: ویژگی مشترک دوم اینکه هر دو برخواسته از یک نیاز جدی دوره مدرن معاصر است آن هم نیاز به آگاهی انتقادی اینکه هم ژورنالیسم و هم علوم اجتماعی تلاش میکنند تا انسان را نسبت به موقعیت تاریخی،اجتماعی و فرهنگی خود حساس و آگاه کنند.وی با بیان اینکه این سنسورها ما را تحریک میکنند که گوش بدهیم و بی توجه نباشیم، گفت: بنابراین باید گفت هر دو اینها بخشی از سنسور حساسیت بخش انسان نسبت به جامعه خود در کل است. آگاهی انتقادی که ما بدان نیاز داریم میخواهد مانع شود که ما نسبت به تاریخ و نسبت به انسانهای دیگر بی توجه باشیم این چیزی بود که دین و آیینها و رسوم هم این کار را میکرد، در دنیای مدرن قرار است ژورنالیسم و علوم اجتماعی هر دو شکلی از آگاهی را ایجاد کنند.فاضلی یادآور شد: در نهایت هر دو اینها برای ایجاد تغییر و برای ساختن جهانی بهتر هستند.سپس حسن نمک دوست استاد سابق دانشگاه علامه طباطبایی در موضوع روزنامه نگاری و شناخت عنوان کرد: سرمقاله یکی از رسانهها این بود که روزنامه نگاری شناخت دقیقتری از جهان پیرامون بدست میدهد البته این تعریف را اگر از بستر تاریخی نگاه کنیم شاید تعبیر مهربانانهای نسبت به روزنامه نگاری است که شناخت سطحی از روزنامه نگاری بدست میدهد.وی در ادامه گفت: گاهی برخی برای تحریف کردن یک رویکرد یا نگاه آن را میگویند نگاه ژورنالیستی دارد کار متأسفانه به جایی رسیده که اهل دانشگاه نسبت به کسانی که دانششان را نسبت به روزنامه نگاری به اشتراک میگذارند قدری آنها را هم تحقیر میکنند و میگویند این پزشک یا جامعه شناس و روانشناس بیشتر مطبوعاتی است تا دانشمند و این انگ الان درحال عمل کردن در جامعه ما است.نمک دوست اظهار داشت: این تغییر شناخت رقیقتر باعث شد که من راجع به شغلم بیشتر فکر کنم که آیا واقعا روزنامه نگاری منبع شناختی رقیق تر نسبت به سایر رشتهها است یا میتوانیم تأملاتی راجع به این موضوع داشته باشیم؟ ابتدایی ترین کتابها درباره رسانهها و ارتباطات در همان صفحات اول اشاره میکنند که انسانها جهان بیرون را از دو طریق فهم میکنند اول : مستقیم براساس حواس و یا مهمتر از آن از طریق نمادها.وی دراین باره افزود: پس براین اساس رسانهها هستند که به شناخت ما در جامعه گسترش و عمق میبخشند. رسانهمندان براین داعیه هستند که شناخت بخش قابل ملاحظه از جهان پیرامون است و این ارتباط بدون ارتباطات و رسانه امکان پذیر نیست.انتهای پیام/