روز یکشنبه و آخرین روز جلسه مجلس شورای اسلامی در سال 96 در حالی برگزار شد که به دلیل به حدنصاب نرسیدن و نداشتن عدد، جلسه به طور غیرعلنی برگزار شد. در این جلسه غیر علنی که با حضور دبیر شورای عالی فضای مجازی برگزار شد، فیروزآبادی گزارشی از وضعیت فضای مجازی به نمایندگان ارائه کرد.
پس از جلسه غیر علنی مجلس برخی نمایندگان در جمع خبرنگاران حضور یافتند و به تشریح جلسه غیر علنی صبح یکشنبه پرداختند. گفتنی است طی روزهای اخیر، خبری مبنی بر فیلترینگ تلگرام و فضای مجازی و تصمیماتی در این زمینه رسانه ای شده بود که نمایندگان به تشریح این موضوع و جلسه صبح روز یکشنبه با دبیر شورای عالی فضای مجازی پرداختند. محمدعلی وکیلی، عضو هیات رئیسه مجلس در حاشیه جلسه غیرعلنی صبح روز یکشنبه مجلس از پیشنهاد رئیس مجلس برای تشکیل کمیسیون ویژه فضای مجازی خبر داد. این نماینده مردم تهران در مجلس افزود: آقای دکتر در مورد رنکینگ ایران که عدد خوبی ندارد. هم موضوعاتی مطرح کرد که به دلیل اینکه پلتفورم ایرانی متناسب با تحولات روز را تولید نکرده‌ایم و در این زمینه دچار عقب ماندگی هستیم بنابراین لازم است پلتفورم‌های ایرانی بسازیم تا بتوانیم مرجع باشیم. به گزارش ندای گیلان به نقل از ایسنا، وکیلی با اشاره به طرح موضوعاتی مثل طرح تحولات تکنولوژیک در فضای فرهنگی، حقوقی و اجتماعی اظهار کرد: تصویر روشنی از آنچه تا الان اتفاق افتاده در چشم‌اندازی از آینده ترسیم شد. به هر حال ذهنیت روشن یکسانی در این زمینه نداریم و ما این مسئله را نمی دانیم که چه اتفاقی در دنیا می افتد. به هر حال فضای مجازی دیگر مجاز نیست بلکه توسعه‌ای در فضای حقیقی است که مناسبات اطراف ما را دچار تحول می کند.
این عضو هیات رئیسه مجلس با اشاره به نیاز به قوانین در این زمینه اظهار کرد: در مجلس بحث فضای مجازی در کمیسیون صنایع در بخش سخت افزاری و در کمیسیون فرهنگی در بخش نرم افزاری مورد بررسی قرار می گیرد. جمع‌بندی آقای لاریجانی در این زمینه این بود که به یک کمیسیون ویژه‌ای در زمینه فضای مجازی برسیم. وی با اشاره به اظهارنظر نمایندگان در این جلسه گفت: بخشی از نمایندگان می‌گفتند راه برخورد با این فضای رو به جلو اقدامات سلبی و انسدادی نیست و باید به صورت منطقی با آن برخورد شود. همچنین شایعاتی که در ارتباط با تلگرام و برخی دیگر از شبکه‌ها وجود دارد، مورد اعتراض نمایندگان بود و برخی نیز می گفتند که چرا دیرهنگام اقدام به اطلاع رسانی کرده است. این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی مفاهیم بنیادین زندگی را دچار تحولات اساسی کرده اظهار کرد: ما به لحاظ این مسئله دچار عقب ماندگی هستیم. اولین انتظار نمایندگان هم این بود که در فضاهای مختلف به فهم یکسان برسیم. آنچه مهم است این که ما به لحاظ سخت افراری نمی‌توانیم با تحولات فناوری مقابله کنیم و کشور خود را از آن محروم کند. اما انتظاری که وجود دارد این است که نحوه دسترسی مردم به گونه‌ای باشد که به جای پلتفورم آمریکایی از پلتفورم ایرانی استفاده کنیم . در این زمینه نیازی به انسداد اطلاعات نیست بلکه قوای مختلف باید بسیج شوند تا به پلت فورم ایرانی برسیم که اعتمادآور هم باشد . وکیلی با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی تحولاتی را در حوزه های کسب و کار ایجاد کرده‌اند، گفت: مردم می‌خواهند از این فضا بهره‌مند شوند. مثلا همزمان با تحولاتی که در ترافیک شهرها در دنیا به وجود آمده شهرداری تهران هم می‌تواند نرم افزاری را با هدف کاهش آلودگی هوا و ترافیک تهیه کند و در اختیار مردم قرار دهد و شرکتهای ایرانی در این زمینه رقابت کنند و امنیت لازم را هم داشته باشند. در واقع ما نیاز داریم تولیدات داخلی را در این زمینه تقویت کنیم و به فهم مشترکی در این حوزه برسیم تا در دنیا فقط مصرف کننده اقتصاد جهانی نباشیم بلکه سهمی در تولید خدمات اقتصادی داشته باشیم.
این عضو هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه تعداد نمایندگان در جلسه غیرعلنی مجلس در مرز نصاب بوده اظهار کرد: در این جلسه که به صورت غیرعلنی رسمی برگزار شد، تا ۱۹۱ نماینده هم حضور داشتند. البته تعدادی از نمایندگان مرخصی گرفتند و برخی غیبت کردند اما هیات رئیسه به نمایندگان پیامک زده بود که جلسه برگزار می شود.
موضوع جلسه غیرعلنی فیلترینگ تلگرام نبود
همچنین نایب رئیس فراکسیون مستقلین مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه فیلترینگ موضوع جلسه غیرعلنی مجلس نبوده، تاکید کرد که دسترسی آزاد به اطلاعات محدود نخواهد شد. به گزارش ندای گیلان به نقل از ایسنا، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نیز اظهار کرد: واقعا موضوع جلسه غیرعلنی مجلس فیلترینگ تلگرام نبود. بحثی که عمدتا مطرح شد این بود که آیا ما فضای مجازی را آزاد کردیم یا رها کردیم؟ آنچه کارشناسان فضای مجازی سعی کردند به ما اثبات کنند این بود که ما رهاسازی کردیم و من فکر می‌کنم این بخش از حرف‌شان درست است. وی افزود: از نظر تعداد قوانین در فضای مجازی، ‌آمریکا بالغ بر 170 قانون دارد و ما پنج قانون داریم. ضمن اینکه مردم ما بعضا آسیب می‌بینند و مسائلی در حریم خصوصی آنها اتفاق می‌افتاد. جعفرزاده ادامه داد: مسائلی در زمینه پول الکترونیک، صندوق‌های بازنشستگی و حتی قمارخانه‌های الکترونیکی وجود دارد که مفسده‌هایی ایجاد می‌کند و اینها باید کنترل شود. کسی به دنبال محدود کردن دسترسی مردم از حیث اطلاع‌رسانی نیست ولی این رهاشدگی به ما آسیب می‌زند.
واکنش رئیس کمیسیون امنیت ملی درباره شایعه فیلترنیگ تلگرام
از سوی دیگر، علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با حضور در جمع خبرنگاران درباره برخی اخبار مربوط به فیلترینگ تلگرام گفت: ما در هر صورت با توجه به مجموعه توانمندی‌های ملی، سیاست ملی و بازی‌هایی که تلگرام در طول سال‌های گذشته در عرصه امنیت داخلی ما و دیگر عرصه‌ها داشته و نقش‌آفرینی کرده تصمیم‌گیری می‌کنیم. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: با توجه به مجموعه توانمندی‌های ملی، سیاست ملی و بازی‌هایی که تلگرام در طول سال‌های گذشته در عرصه امنیت داخلی ما و دیگر عرصه‌ها داشته و نقش‌آفرینی کرده تصمیم‌گیری می‌کنیم. وی افزود: فکر می‌کنم راه منطقی این است که در این عرصه از ظرفیت‌های ملی کشورمان استفاده کنیم. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد زیرساخت‌های لازم در این خصوص به سرعت در حال آمده شدن است و فکر می‌کنم راه منطقی این است که در این زمینه از ظرفیت‌های ملی استفاده کنیم.
فعالیت شبکه‌های اجتماعی ایرانی در فضای غیررقابتی محکوم به شکست است
علیرضا رحیمی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در باره همین مسئله مطرح کرد: فیلترینگ تلگرام به نوعی ایجاد انحصار در فضای رسانه‌ای است و قاعدتا فعالیت شبکه های مجازی ایرانی در فضای غیررقابتی محکوم به شکست است.
وی تاکید کرد: آنچه به ذهن نمایندگان متبادر شد به نوعی مقدمه سازی برای حرکت‌های شورای عالی فضای مجازی است. به نظر می‌رسد چنین جلسه‌ای هم برای این تصمیم لازم نبود. فیلترینگ تلگرام به نوعی ایجاد انحصار در فضای رسانه‌ای است. رحیمی افزود: مثلا در بحث خودروسازی داخلی انحصار ایجاد شده باعث شد عملا نارضایتی مردم و مشتریان از محصولات داخلی باقی بماند. در خصوص اپلیکیشن و شبکه‌های اجتماعی نیز اگر فضای باز رقابتی وجود داشته باشد قاعدتا اپراتوراهای داخلی و شبکه های ایرانی می‌توانند بالندگی داشته باشند اما در شرایطی که مردم ناراضی باشند قاعدتا فعالیت شبکه های ایرانی محکوم به شکست است. این نماینده مردم تهران در مجلس امنیت و سرعت تبادل اطلاعات را دو رکن مهم در فضای مجازی عنوان و خاطر نشان کرد: شبکه های ایرانی در هر دو مورد فاصله قابل توجهی دارند که باید پر شود و تامین امنیت و سرعت برای کاربر ایرانی مورد توجه قرار گیرد. به هر حال وقتی امنیت برقرار شود اعتماد نیز ایجاد خواهد شد اما در حال حاضر نظرسنجی ها نشان می دهد اعتماد کاربران ایرانی نسبت به شبکه های ایرانی تقویت نشده و نیاز به کار بیشتر در این زمینه است.