با اين تفاوت كه در سال‌هاي اخير معضل بيكاري جوان‌ها ابعاد نگران‌كننده‌‌تري به خود گرفته است. آن هم در شرايطي كه تعداد تحصيلكرده‌هاي جامعه ما افزايش قابل‌توجهي داشته‌اند.

نداي گيلان: جوان بیکاری پس از جستجوی بسیار در یک سیرک استخدام شد. مدیر سیرک به او گفت: ببین پسر جان ! تو باید سعی کنی نقش میمون را خوب بازی کنی ولی حواست باشد توی قفس شیر نیفتی.

جوان چند روز اول کارش را به خوبی انجام داد و مانند یک میمون از این درخت به آن درخت می پرید. ولی ناگهان روزی به داخل قفس شیر افتاد و بسیار ترسید . با خودش گفت: خدایا آخر این چه سرنوشتی است که من دارم ؟ بعد از این همه بیکاری ، حالا که کار پیدا کرده ام باید خوراک شیر شوم ؟

ناگهان شیر به صدا درآمد و گفت : نترس جانم من هم جوان بیکاری بودم که کاری پیدا نکردم . الان حدود چهل سال است که دارم نقش شیر بازی می کنم .

به گزارش تابناک گیلان، پوران درخشنده چندی پیش در خصوص زخم کهنه بیکاری در کشور اینگونه نوشت:

یکی از مهم‌ترین مسائلی که این روزها ذهنم را به خود درگیر کرده، معضل بیکاری جوان‌هاست؛ موضوعی که همواره چونان زخمی کهنه چهره جامعه را دچار آسیب کرده است.

با اين تفاوت كه در سال‌هاي اخير معضل بيكاري جوان‌ها ابعاد نگران‌كننده‌‌تري به خود گرفته است. آن هم در شرايطي كه تعداد تحصيلكرده‌هاي جامعه ما افزايش قابل‌توجهي داشته‌اند. كافي است تعداد فارغ‌‌التحصيل‌هاي امروز را با 20 سال پيش مقايسه كنيم تا ببينيم چقدر جوان‌هاي تحصيلكرده افزايش يافته است. در چنين شرايطي، فرصت‌هاي شغلي به‌شدت كاهش يافته است.

استخدام كه ساليان سال است تقريبا برچيده شده و جز در موارد خاص، به‌ندرت شاهد استخدام هستيم. وقتي بيكاري شدت مي‌گيرد، تبعاتش كل جامعه را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. هنگامي كه موضوع اشتغال جوان‌ها با بي‌توجهي و كم‌توجهي مواجه مي‌شود، طبيعي است كه آمار اعتياد هم افزايش يابد. بخشي از مسئله گرايش جوان‌ها به مواد مخدر قطعا به موضوع بيكاري بازمي‌گردد.

جواني كه كار ندارد براي فرار از مسئوليت‌ها و فراموش‌كردن وضعيت نامطلوبي كه دچارش شده، به مواد مخدر پناه مي‌برد. بيكاري، ريشه بسياري از طلاق‌ها نيز هست. چه بسيار خانواده‌هايي كه به دليل عدم اشتغال سرپرست خانواده دچار فروپاشي مي‌شوند. جواني كه ازدواج كرده و مسئوليت اداره زندگي را عهده‌دار شده، وقتي از پس خرج برنمي‌آيد و هنگامي كه فاقد كار است يا شغلش را از دست مي‌دهد، ناخواسته مسير جدايي و فروپاشي خانواده را انتخاب مي‌كند. بسياري از دعواها و درگيري‌هاي ميان زن‌ها و همسرانشان به دليل مشكل اقتصادي به‌وقوع مي‌پيوندد.

قدیم ها یک نفر کار می کرد، 10 نفر زندگی می کردند ، این روزها یک خانواده کار می کند تا یک فرزند زندگی کند.این حکایت مثل قدیمی و زندگی امروز ماست.زندگیی که انسان ها را به ماشین کار تبدیل کرده که فقط برای زنده ماندن می خورند و می آشامند و می خوابند.

به گزارش تابناک گیلان، این روزها با وجود اینکه آمار ها از بیکاری جوانان و بحرانی شدن نرخ بیکاری می گویند ، با این حال بسیاری از افرادی که توانسته اند برای خود شغلی دست و پا کنند نیز به اصلاح معروف در دخل و خرجشان مانده اند و مجبورند بعضا شغل دوم یا حتی شغل سوم داشته باشند.شغل هایی که دست و پای آنها برای درست زندگی کردن را مبندد و روح و جسم آنها را می فرساید.
امروز عنوان می‌شود بین ۴.۷ تا ۷.۱ میلیون نفر در ایران دوشغله و یا سه شغله هستند و ۵.۲ میلیون نفر نیز می‌گویند در جستجوی آن هستند.

بحران بیکاری  وافزایش چند شغله ها

نگاهی به آمارهای رسمی کشور درباره بیکاری جوانان زیر ۳۰ سال کشور نشان می دهد تلاش بسیاری از کارجویان برای دستیابی به شغل بی نتیجه مانده و از اینرو، کشور در این بخش با نوعی بیکاری انباشته شده روبرو است. در حالی که نرخ عمومی بیکاری در سال گذشته ۱۲.۱ درصد بوده، جوانان در حال سپری کردن روزهای بیکاری با نرخ عمومی ۲۹.۸ بودند.

از سویی، بیکاری جوانان زیر ۳۰ سال کشور از ۱۵.۳ درصد قم در بهترین شرایط تا ۵۰.۱ درصد مازندران در بدترین شرایط در نوسان بوده که فاصله ۳۴.۸ درصدی بیکاری در بین استان ها نشان دهنده تاثیر مستقیم محل زندگی در بیکاری و اشتغال و همچنین توزیع نامتوازن امکانات و ثروت در کشور است که باعث ایجاد استان های برخوردار و استان های کمتر برخوردار و حتی محروم شده است.

بالاترین نرخ های بیکاری جوانان مربوط به استان هایی مانند ایلام با ۴۴ درصد، چهارمحال و بختیاری با ۴۷.۴ درصد، خراسان شمالی ۴۰.۴ درصد، کرمانشاه با ۴۵.۲ درصد، کهگیلویه و بویراحمد ۴۷ درصد، گیلان ۴۰.۶ درصد، لرستان ۴۱.۱ و مازندران با ۵۰.۱ درصد است.

البته اوضاع برخی استان ها مانند بوشهر با ۱۸.۵ درصد، قم ۱۵.۳ درصد، کرمان و همدان با ۱۷.۵ درصد بهتر است. دستکم در این ۳ استان کشور بیکاری جوانان زیر ۲۰ درصد قرار دارد. اما اوضاع بیکاری زنان جوان بسیار بدتر از نرخ عمومی بیکاری و نرخ بیکاری مردان است به نحوی که بیکاری زنان در استان ایلام ۸۶.۴ درصد است؛ در عین حال متوسط نرخ بیکاری  زنان زیر ۳۰ سال کشور ۵۴.۵ درصد است.

با وجود این همه بیکاری جوانان و تحصیل کرده ها اما نکته اینجاست که وضعیت کارگران و کارمندان برای زندگی در شهرها انقدر نامناسب است که دست فروشی، رانندگی آژلنس، مسافر کشی و حتی دلالی در بازار های مختلف شغل دوم و سوم بسیاری از آنها شده است.

این در حالی است که برخی حتی استخدام کارهای نیمه وقت بد از ظهر هستندو فرصت های شغلی را برای سایر بیکاران می گیرند.

بر اساس آخرین پیمایش میدانی صورت گرفته در کشور از مجموع ۲۱ میلیون نفر شاغل کشور در سال ۱۳۹۲، بیش از ۴۰۰ هزار نفر از شاغلان اظهار کرده‌اند که بیش از یک شغل داشته‌اند که ۱۵ درصد آنان، شغل اصلی‌شان مزد و حقوق‌بگیر بخش عمومی و ۱۹.۴ درصد مزد و حقوق‌بگیر بخش خصوصی بوده و ۶۵.۶ درصد در سایر بخش‌ها (کارکن مستقل، کارفرما و کارکن فامیلی بدون مزد) مشغول فعالیت بوده‌اند.

از سوی دیگر بر اساس آخرین آمار امسال، كسري درآمدها، افزايش مداوم مخارج زندگي و حقوق‌هاي پايين باعث شده تا 3/42 درصد نيروي كار كشور معادل 5/8 ميليون نفر دو شيفته شوند. تهراني‌ها، مازندراني‌ها و البرزي‌ها بيشتر از ساير استان‌ها كار مي‌كنند.

تحليل آمارهاي ارائه شده از سوي مركز آمار ايران نشان مي‌دهد كه از مجموع ۲۱ ميليون و ۳۰۴ هزارنفر شاغل كشور تا پايان سال گذشته، ۱۸ ميليون و ۲۰۵ هزار نفر مرد و حدود ۳ ميليون و ۱۰۰ هزارنفر نيز زن بوده‌اند. همچنين آمارها مي‌گويند از مجموع شاغلان مرد كشور ۷ ميليون و ۷۰۰ هزار نفر و از مجموع شاغلان زن كشور نيز ۴۴۳ هزارنفر اقدام به انجام اضافه كاري يا تقاضا براي انجام آن داشته‌اند.

آیا دستمزدها در ایران واقعی است؟

به اعتقاد کارشناسان بازار کار یکی از دلایل گرایش مردم به سمت مشاغل دوم عدم داشتن مزد واقعی نیروی کار است.  متأسفانه دستمزد نیروی کار در شرایط فعلی با واقعیت همسان نیست. نتایج بررسی بانک مرکزی نشان می دهد که در سال گذشته هزینه سالانه یک خانوار ایرانی 32میلیون و 876 هزار تومان و درآمد سالانه همان خانوار 31میلیون و 393هزار تومان بوده بنابراین خانوارهای ایرانی در سال گذشته یک میلیون و 483 هزار تومان کسری داشتند. همین امر باعث گرایش مردم به مشاغل دیگر می‌شود.

برخی عدم رضایت  از شغل اول را از علل گرایش افراد به سمت شغل‌های دیگر می‌دانند و برخی دیگر از کافی نبودن درآمد شغل اول سخن می‌گویند اما به زعم کارشناسان بازار کار، مهمترین دلیل دو شغله بودن افراد به ویژه کسانی که در رده‌های پایین شغلی هستند، مشکلات معیشتی و عدم تأمین نیازهای خود و خانواده است که ناچار به شغل دوم روی می‌آورند.

هادی ابوی سخنگوی کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران کشور  می‌گوید: با شرایط فعلی زندگی‌ها‌ به قدری سخت شده که تعداد افراد شاغل در بسیاری از خانواده‌ها به بیش از یک نفر افزایش پیدا کرده تا جایی که حتی زنان خانه نیز پا به پای مردان برای گذران زندگی کار می‌کنند.
وی می‌افزاید: یکی از توجیهاتی که در مورد اشتغال افراد دو شغله و بعضاً سه شغله می‌شنویم این است که از تجارب آنها در کار استفاده می‌شود در حالی که وقتی به بحران بیکاری در کشور نگاه می‌کنیم چاره‌ای جز ساماندهی دو شغله‌ها نداریم.

به اعتقاد سخنگوی کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران کشور، بالا بردن سن بازنشستگی یکی از عوامل موثر بر پدیده دو شغله بودن است چرا که فرد بازنشسته بعد از 30 سال کار و تلاش باید به گونه‌ای زندگی کند که در دوران فراغت از کار نیازی به رفتن مجدد بر سرکار نداشته باشد اما بر خلاف تصور، خرج و مخارج و هزینه‌های افراد بازنشسته به مراتب بیشتر از دوران کار است و اغلب برای تامین هزینه‌های زندگی و درمان، شغل دومی برای خود برمی‌گزینند.

در هر حال نکته اینجاست که انجام چند شغل توسط یک فرد باعث سلب فرصت‌های شغلی از افراد فاقد کار می شود و به گسترش بیکاری دامن می‌زند از این رو انتظار می‌رود دولت‌ها با اتخاذ سیاست‌هایی راه‌کار مناسب برای حمایت و صیانت از نیروی کار داده باشند تا پدیده دو شغله و چند شغله بودن در جامعه کمرنگ شود وآدمها بتوانند اندک زمان عمر خود را زندگی کنند.