تندروهای امریکایی می‌گویند توافق هستهای با ایران امنیت ملی آنها را تهدید کرده است.
راهپیمایی برای مخالفت با توافق هستهای با ایران. رقبای جمهوریخواه حزب حاکم در ایالات متحده روز گذشته را به راهپیمایی در واشنگتن علیه برنامه جامع اقدام مشترک گذراندند. چهره‌های جنجالی این حزب نظیر سارا پالین، دونالد ترامپ و سناتور تد کروز در حالی که کنگره امریکا ٧ روز دیگر تا اعلام نتیجه در خصوص برجام فرصت دارد به خیابان‌های واشنگتن آمدند تا با صدای بلند اعلام کنند که مخالف امتیازهایی هستند که به قول آنها در سایه مذاکرات هستهای به ایران داده شده است. سارا پالین که در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا در سال ٢٠٠٨ میلادی از سوی جان مک کین، کاندیدا جمهوریخواهان به عنوان معاون اول خود اعلام شده بود در صفحه فیس بوک خود یک پست نوشته و در آن تاکید کرده است که باید مانع از توافقی با ایران شد که باراک اوباما آن را هدایت کرده و پیش برده است. علاوه بر سارا پالین، ترامپ و کروز و هشت عضو جمهوریخواه کنگره هم در این راهپیمایی که جنبش
Tea party آن را سازمان‌دهی کرده است شرکت کردند. مسوول برگزار‌کننده این راهپیمایی که از بنیانگذاران جنبش تی‌پارتی است در بیانیه‌ای که در این خصوص منتشر کرده دولت اوباما را متهم کرده است که مانع از بررسی برجام در کنگره با اسم معاهده شده و به همین دلیل قانون اساسی این کشور را زیر پا گذاشته است. وی در این بیانیه ادعا کرده است که رییس‌جمهور امریکا با این توافق امنیت ملی امریکا و متحدان این کشور در خاورمیانه را زیر سوال برده است. پیش از برگزاری این راهپیمایی که محل آن خیابان‌های منتهی به کاخ سفید اعلام شده دونالد ترامپ، نامزد تندروی جمهوریخواهان در تازه‌ترین اظهارات خود اعلام کرد در صورتی که به عنوان رییس‌جمهور امریکا انتخاب شود، مجددا با ایران درباره برنامه هستهای وارد مذاکره می‌شود. «دونالد ترامپ» غول میلیاردر املاک و مستغلات و نامزد پیشرو جمهوریخواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا طی یادداشتی در روزنامه امریکایی «یو اس‌ای تودی» تاکید کرد که اگر رییس‌جمهور امریکا شد مجددا با ایران درباره برنامه هستهای وارد مذاکره می‌شود. ترامپ در این خصوص نوشت: اگر مجبوریم تا زمان سوگند رییس‌جمهور بعدی امریکا منتظر بمانیم تا مجددا سراغی از این توافق تسلیحات هستهای بگیرد، بهتر است که رییس‌جمهوری بعدی امریکا فردی باشد که شیوه مذاکره را بداند و کسی باشد که بهترین کار را برای امریکا انجام دهد. وقتی به عنوان رییس‌جمهور انتخاب شوم، درست بعد از آنکه بتوانم خیلی سریع زندانیان امریکایی خود را آزاد کنم، مجددا با ایران وارد مذاکره می‌شوم و از کنگره می‌خواهم تحریم‌های جدیدی را تحمیل کند تا ایران را از داشتن قابلیت حمایت از تروریسم در سراسر جهان بازدارد. به گزارش پایگاه «هیل» از پایگاه‌های وابسته به کنگره امریکا، پیش‌بینی می‌شود که مجلس نمایندگان امریکا روز جمعه ١١ سپتامبر همزمان با سالگرد حمله تروریستی القاعده به خاک امریکا در سال ٢٠٠١ میلادی در خصوص قطعنامه رد توافق هستهای با ایران رای‌گیری کند. به نظر می‌رسد که بررسی برجام درمجلس نمایندگان که با بازگشت قانونگذاران از تعطیلات ماه آگوست از روز چهارشنبه عصر آغاز شده است تا پایان هفته میلادی که روز جمعه است ادامه پیدا کند. برنامه از پیش اعلام شده این بوده است که قانونگذاران مجلس نمایندگان در مدت سه روز ١١ ساعت در خصوص برجام گفت‌وگو کنند. تحلیلگران امریکایی می‌گویند که رای به برجام در حقیقت مهم‌ترین تصمیم در حوزه سیاست خارجی امریکا در چند سال گذشته است. پیش‌بینی می‌شود که اعلام نتیجه رای قانونگذاران مجلس نمایندگان به روز جمعه ١١ سپتامبر منتهی شود؛ روزی که برابر است با سالگرد حمله تروریستی به خاک امریکا. هیل در این خصوص می‌نویسد: به نظر می‌رسد که جمهوریخواهان مجلس نمایندگان می‌خواهند برای به تصویر کشیدن ادعای خود مبنی بر حمایت ایران از جریان‌های تروریستی در این روز رای خود را اعلام کنند. البته یک عضو جمهوریخواه کنگره هم به هیل گفته است که شاید در روز جمعه این رای نهایی نشود اما احتمال نهایی شدن آن در این روز هم زیاد است. هنوز مشخص نیست که مجلس سنا چه روزی به این قطعنامه رای خواهد داد. در حال حاضر رهبر اقلیت‌های دموکرات و اکثریت‌های جمهوریخواه در سنا در خصوص نحوه برخورد سناتورها با برجام با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند. در حال حاضر ۴٢ سناتور موافقت خود را با برجام اعلام کرده‌اند و این به آن معناست که حتی در شرایط مخالفت کنگره با برجام هم باراک اوباما می‌تواند با وتوی خود عملا توافق هستهای با ایران را نجات دهد. با این همه درحالی‌که ۴٢ سناتور امریکایی حمایت خود را از برجام رسما اعلام کرده‌اند، برخی از آنها درباره حمایت از ترفند اطاله بررسی یا همان فیلی باستر مردد هستند. در حال حاضر به نظر می‌رسد که شانس دموکرات‌ها برای جلوگیری از رای‌گیری در مورد این قطعنامه و بی‌نیاز کردن باراک اوباما از استفاده از حق وتو بیشتر شده است. هری رید، رهبر اقلیت سنا مدافع استفاده از ترفند فیلی باستر است اما گفته می‌شود که برخی از این سناتورها مخالف جلوگیری از رای‌گیری هستند و می‌خواهند این روند با وجود نمادین بودن، طبق برنامه پیش رود. در مجلس سنای امریکا حداقل ۶٠ سناتور باید مخالفت خود را با فیلی باستر اعلام کنند تا مانع از روند بلوکه شدن بررسی برجام شوند.
هیلاری کلینتون در برابر دیک چنی
همزمان با رژه مخالفان توافق و البته مخالفان اوباما در واشنگتن، هیلاری کلینتون یکی از نامزدهای دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ٢٠١۶ امریکا در حمایت از برجام سخنرانی کرد. پیش از برگزاری این نشست سی بی‌اس در گزارشی پیش‌بینی کرد که هیلاری کلینتون در این سخنرانی از برجام و رویکرد اوباما در مذاکرات هستهای با ایران حمایت کند اما همچنان لحن محافظه‌کارانه خود را هم حفظ کند. کلینتون در این سخنرانی تاکید کرد که توافق هستهای با ایران قدم نخست در مسیر عادی‌سازی رابطه با این کشور نیست. علاوه بر این بخش اعظمی از سخنان هیلاری کلینتون هم به اسراییل و تامین امنیت این رژیم اختصاص یافت. کلینتون در این خصوص گفت: من از این توافق به عنوان استراتژی بزرگ‌تری در مواجهه با ایران حمایت می‌کنم. تنها بله گفتن به این توافق کافی نیست. باید بله بگوییم و همچنین با قدرت تمام آن را اجرایی هم کنیم. همچنین باید استراتژی کلان‌تری برای مقابله با رفتار ایران در منطقه هم تعریف کنیم. سی‌بی‌اس در ادامه این گزارش می‌نویسد: هیلاری کلینتون مدتی از عمر حرفه‌ای خود را صرف تشدید تحریم‌های ایران در زمان حضور در راس هرم وزارت امور خارجه کشورش کرده است. کلینتون پیش از این اعلام کرده بود که امریکا همچنان به تامین امنیت اسراییل متعهد است و اعتقاد دارد که باید به تقویت سیستم دفاعی و موشکی اسراییل پرداخته شود. کلینتون در زمره کاندیداهای ریاست‌جمهوری است که بیشترین موضع‌گیری‌ها را در خصوص برنامه هستهای ایران و دیگر ابعاد رابطه با تهران داشته است. پیش از این وی گفته بود تا زمانی که تک‌تک شهروندان امریکایی محبوس در ایران به امریکا بازنگردند از پای نخواهد نشست. وی همچنین خواهان افزایش حضور نظامی امریکا در منطقه به‌خصوص اطراف تنگه هرمز شده است. وی همچنین تاکید داشته که امریکا برای مهار ایران باید با دوستان و متحدان خود در منطقه ارتباط تنگاتنگی داشته باشد. در یک ماه و نیم گذشته همزمان با تشدید حملات چهره‌هایی چون دیک چنی به توافق، هیلاری کلینتون به کمک هم‌حزبی خود در کاخ سفید آمده است.
نشست محرمانه در عمان به توافق ژنو منتهی شد
کلینتون در نطق ابتدایی این نشست در بروکینگز گفت: حالا که وضعیت توافق در کنگره مشخص شده است، باید بگویم که اجرای توافق، مهار ایران و عوامل آن و همچنین تقویت متحدان‌مان در منطقه، برنامه من پس از ریاست‌جمهوری است. وی به روند شکل‌گیری مذاکرات هستهای هم اشاره کرد و گفت: در سال ٢٠١٢ واشنگتن به سلطان قابوس پادشاه عمان پیام داد که خواستار مذاکره با تهران است. به گفته کلینتون، پس از آنکه ترتیبات لازم برای برقراری آن مذاکرات انجام شد، گفت‌وگوهای محرمانه‌ای با حضور بیل برنز و جیک سالیوان، مقامات وقت وزارت خارجه امریکا با طرف ایرانی در عمان صورت گرفت. همان مذاکرات بود که نهایتا به شکل‌گیری توافق موقت ایران و ١+۵ در ژنو منجر شد. وزیر خارجه سابق امریکا در ادامه به نمایندگان کنگره توصیه کرد از برجام حمایت کنند و افزود: بدون توافق، ما نظارتی بر برنامه هستهای ایران نخواهیم داشت، اما با این توافق ما دسترسی‌ای بی‌سابقه به برنامه هستهای آنها خواهیم داشت و بر تمام ابعاد آن نظارت خواهیم کرد. اگر توافق را رد کنیم، این ما خواهیم بود که مقصر شناخته خواهیم شد، نه ایران. آن وقت ایران می‌تواند بدون هرگونه محدودیتی برنامه خود را پی بگیرد. وزیر امور خارجه سابق امریکا در ادامه افزود: باید پس از توافق، امریکا آماده سه سناریو از سوی ایران باشد. اولا وی مدعی شد که ممکن است ایران برای فریبکاری و حقه زدن در جریان اجرای توافق، تلاش کند.
ثانیا به ادعای او ایران ممکن است منتظر بماند تا پس از ١۵ سال که برخی محدودیت‌های برجام پایان می‌یابد، برنامه سابق خود را پی بگیرد و ثالثا احتمال دارد که ایران حمایت خود از متحدان منطقه‌ای‌اش را افزایش دهد. او سپس به تشریح بخشی از راهبرد خود برای مقابله با ایران پرداخت. وی گفت: « من به تقویت تعهدمان به اسراییل خواهم پرداخت، از جمله سنت حفظ دست بالای نظامی اسراییل در منطقه. همچنین برای تقویت سامانه‌های ضدموشکی اسراییل و سامانه‌های کشف تونل‌هایی که ممکن است برای اقدامات تروریستی یا ترور مورد استفاده قرار گیرند، تلاش خواهم کرد. به گفته کلینتون، او محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران و سوریه را نیز تشدید می‌کند.
ترفند جدید جمهوریخواهان برای توقف برجام
آسوشیتد پرس نیز در تازه‌ترین گزارش خود از وضعیت برجام در کنگره و رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ٢٠١۶ امریکا به باقی ماندن حدود یک سال از عمر حضور اوباما در کاخ سفید اشاره کرده و می‌نویسد: بخش اعظمی از مسوولیت تقویت توافق به دولت بعدی امریکا محول خواهد شد و به همین دلیل این مساله به یکی از اصلی‌ترین محورهای مورد بحث در رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری در امریکا بدل شده است. جمهوریخواهان از نقدهایی که به برجام وارد می‌دانند برای کوبیدن دموکرات‌ها استفاده می‌کنند. هرچند کنگره امریکا با احتساب ۴٢ رای موافق سناتورها به برجام از سد کنگره عبور خواهد کرد اما برخی نظرسنجی‌ها در داخل امریکا نشان می‌دهد که میزان حمایت افکار عمومی از برجام به نسبت اواسط جولای افول داشته است. گفته می‌شود برخی جمهوریخواهان برای متوقف کردن برجام در کنگره بهانه تازه ای یافته‌اند.به گزارش فارس، جمهوریخواهان می‌خواهند توافق طبقه بندی شده میان ایران و آژانس انرژی اتمی را به بهانه ای برای به تعویق انداختن رای‌گیری درمورد توافق تبدیل کنند.این مخالفان با استناد به بندی از قانون نظارت برتوافق هستهای که دولت امریکا را ملزم به ارائه متن و توافقات جانبی آن می‌کند، می‌گویند با توجه به اینکه سند محرمانه بین ایران و آژانس در اختیار کنگره قرار نگرفته، عملا دوره ۶٠ روزه بررسی توافق هنوز آغاز نشده است.
Saturday, 27 April , 2024