درحالی که ایران با وجود تحریم های آمریکا امکان فروش بیشتر نفت تولید شده روزانه خود را ندارد،روسیه پیشنهاد فروش نفت ایران را توسط سازوکارهای صادراتی مسکو مطرح کرده است.طرحی که البته در سال 2014 هم مطرح شده بود.اما آیا باید به این پیشنهاد اقبال خوش نشان دهیم؟

ندای گیلان-شعیب بهمن آرمان:در شرایطی که اینستکس هنوز به طور کامل عملیاتی نشده و به موجب تحریم‌های غیرقانونی آمریکا، فروش نفت ایران با مشکل روبه‌رو است، روس‌ها پیشنهاد داده‌اند که بخشی از فروش نفت ایران از طریق آن‌ها انجام شود.

البته پیشنهاد فروش نفت ایران از طریق روسیه پیشنهاد چندان جدیدی نیست و اولین بار در سال 2014 یعنی زمانی که هنوز برجامی وجود نداشت و ایران در سایه تحریم‌ها به افزایش فروش نفت می‌اندیشید، مطرح شد. در آن زمان هنوز تحریم‌های هسته‌ای پابرجا بود و دو کشور تصمیم داشتند در بحث فروش نفت تا سقف 500هزار بشکه در روز با یکدیگر همکاری کنند.

بررسی پیشنهاد روسیه برای فروش نفت ایران

این پیشنهاد در همان سال‌ها به طور محدود اجرا شد و دو کشور در زمینه تجارت نفت پیشرفت‌های خوبی حاصل کردند؛ هر چند که با به‌ثمر نشستن برجام و لغو تحریم‌ها طرح فروش نفت ایران از طریق روسیه به نتیجه نرسید و از سوی دو کشور کنار گذاشته شد، با این وجود تجربه اجرای محدود آن نشان داد، طرح مذکور طرحی عملیاتی است و اکنون که ایران به صدور نفت از راه‌های دیگر می‌اندیشد، می‌تواند به عنوان یک راه جایگزین و گزینه‌ای جدی برای مقابله با تحریم‌ها و کاهش آثار آن‌ها به کار گرفته شود.

فعال شدن تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران، مسأله‌ای است که نمی‌توان انتظار داشت اروپا بتواند خیلی جدی در برابر آن بایستد و منافع اقتصادی کشورمان را تامین کند. در این شرایط نیاز است به راه‌های جایگزین اندیشیده شود و از آن جا که چشم‌انداز روشنی در برابر طرح فروش نفت ایران از طریق روسیه وجود دارد، می‌توان این طرح را در دستور کار قرار داد.

روسیه هنوز اعلام نکرده این نفت را چگونه تحویل خواهد گرفت یا در کدام بازار و به چه صورت به فروش خواهد رساند، اما مسئولان ما نباید از ظرفیت‌های این طرح غافل شوند؛ زیرا در دوران تحریم باید از راهی که می‌توان به دنبال کاهش آسیب ناشی از تحریم‌هایی بود که مردم عادی را هدف قرار داده است.

آمریکا تهدید کرده است که هر کشوری را که بخواهد در دور زدن تحریم‌ها به ایران کمک کند یا مانع از به صفر رساندن فروش نفت ایران شود، تحریم خواهد کرد.

همکاری با روسیه از آن رو حائز اهمیت است که پیش از این چندین شرکت روسی به دلیل همکاری با ایران در دور زدن تحریم‌ها، خود دچار تحریم شده‌اند اما با این حال اراده مسکو برای همکاری با جمهوری اسلامی همچنان پابرجاست.

روسیه بارها تأکید کرده که تحریم‌ها علیه ایران را غیرقانونی می‌داند و به آن عمل نخواهد کرد. از سوی دیگر آن‌ها برای تلاش به منظور تغییر نظم جهانی موجود و مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا در عرصه بین‌الملل تلاش دارند تا مانع از تحقق خواست واشنگتن شوند و از این طریق از سیطره کامل ایالات‌متحده بر منطقه خاورمیانه که منطقه‌ای استراتژیک است، جلوگیری به عمل آورند.

با همه این اوصاف، عملی شدن طرح فروش نفت ایران از طریق روسیه منوط به آن است که مسئولان آن طرح را جدی بگیرند و برای به ثمر نشستن آن تلاش کنند.

* کارشناس مسائل روسیه