خسارت 42 ميليارد ريالي به باغداران كالپوش، خسارت 50 تا 70 درصدي سرما به باغات شهرستان دهگلان و ده ها خبر تاسف باري كه در روزهاي اخير بار ديگر لرزه بر اندام كشاورزان و باغداران كشور مي اندازد.

همانگونه كه پيش بيني شده بود 28 فروردين ماه برف و سرما   17 استان كشور را با افت شديد دما و‌يخبندان مواجه كرد.

سرماي بي سابقه و كاهش دما تا منهاي  8 درجه   در مناطق مختلف كشور خسارت زيادي به باغات وارد كرد  اما در اين ميان باغداراني بودند كه توصيه هاي لازم را به هنگام و صحيح اجرا كردند وكمترين آسيب را ديدند.  

به عنوان مثال با  بررسي  وضعيت باغات  منطقه فيروز كوه، دماوند و همدان  كه شديدترين خسارت سرمازدگي بهاره را تجربه كرده بود،  باغات تحت پوشش اجراي علمي و به هنگام اصول باغباني به خوبي توانسته بودند تنش سرما را تحمل كند كه حاكي از موفقيت تاثير تغذيه صحيح و علمي بر كنترل انواع تنش ها خصوصا سرما  دارد.

با ابراز تاسف  اين تعداد باغات در مقايسه با باغاتي كه متحمل خسارت تا ۱۰۰ درصد شده اند بسيار كم است اما لااقل اين پيام را دارد كه اگر نفوذ دانش در مزارع كشور به نحو مقتضي انجام مي شد،  باغداران و كشاورزان 17 استان كشور چنين آسيب نمي ديدند.

هر چند حضور مسئولين دولتي در مناطق سرمازده  براي بررسي وضعيت خسارت ، اهميت موضوع و شدت خسارت وارده را نشان مي داد اما با  صراحت مي توان گفت  چه فايده؟

 حال كه خسارت شديدي به باغداران وارد شده چه مي توان كرد؟ دكتر غيبي يكي از كارشناسان باغداري كشور در اين باره مي گويد :  بيش از ده سال تنش سرما را در كشور به ياري كارشناسان و باغداران كنترل كرده است . وي مي گويد : گزارشات متعدد به سطوح مختلف وزارت خانه ارسال كرده و حتي همين سال قبل نيز مجددا گزارشات و موفقيت هايي در كنترل سرمازدگي ارسال شده  ،اما كسي به آنها توجه نكرده است . اين محقق حوزه باغداري تصريح كرد :حضور برخي از مسئولان ناآگاه با ساده ترين مسائل و مشكلات بخش كشاورزي و افرادي كه از بدو استخدام تا كنون فقط رييس بوده اند و پشت ميز نشين، با تنگ نظري و عدم درك فعاليت هاي كاربردي مانع از توسعه و نشر  راه كار ها به كشاورزان شده اند.

دكتر غيبي مي افزايد : كساني كه تنها راه درست را در نوشتن طرحهاي تكراري، گزارشهاي نهايي از پيش به نتيجه رسيده و مقالات امتياز آور مي دانند و رفع مشكل كشاورزان و باغداران را بي اهميت جلوه مي دهند، بايد امروز پاسخ گو باشند.

استاد دانشگاه كشاورزي افزود :  متاسفانه مناسبات اداري و حفظ ارتباط مديران، مهمتر از معيشت باغدار و كشاورز شده است  و تمام تلاش هاي بنده براي كنترل اين تنش خانمان سوز محدود به باغات تحت پوشش خودم در نقاط مختلف كشور شده است .

وي گفت :  هر چند با ترك سيستم دولتي و تلاش بسيار در ارايه كارگاههاي آموزشي و ايجاد سايت هاي الگويي در كشور، با اتكا به توان شخصي،  بيشتر از حد توان خودم هم پيش رفتم ، ولي ديدن خسارت ساير باغداران روحم را آزرده مي كند.

آنچه  مشخص است نه اين سرما آخرين سرمايي خواهد بود كه مزارع و باغات مارا تهديد كرده است  و نه كشور بي نياز از تجربيات امثال دكتر غيبي در كشور است. اما  سوالي كه هميشه در اذهان مي مانده اينكه چرا دانش و تجربيات و تحقيقات راهي به درون مزرعه نمي يابند و نسخه هاي  شفا بخش متخصصان  بدست كشاورزان نمي رسد؟
از طرفي سيستم بيمه محصولات كشور هم آنقدر ضعيف است كه نتوانيم براحتي از كنار خسارات وارده بر محصولات بگذريم .اين يعني تحميل فشار مضاعف به كشاورز و دولت .

 اگر مي شنويم از 2 ميليون و 800 هزار هكتار باغات كشور فقط و فقط 500 هزار هكتار ان تحت پوشش بيمه است ،آنهم بيمه اي كه دولت بايد براساس  قوانين متقن بر لزوم تخصيص صد در صدي آن بايد غرامت پرداخت كند اما همه ساله بايد در راهروهاي سازمان برنامه و بودجه معطل بماند .

به هر روي باز هم خبري داريم از هشدار مديريت بحران درباره وزش باد شديد و بارش تگرگ در تهران .

 سازمان هواشناسي در اطلاعيه‌اي اعلام كرد : امروز و فردا  به دليل كاهش پنج تا هشت درجه‌اي دما در مناطق جنوبي استان تهران وزش باد شديد تا سرعت حدود ۶۰ كيلومتر بر ساعت پيش‌بيني مي‌شود.

با اين اوصاف حال بايد منتظر بمانيم و ببينيم كه آمارها چه درصدي از شاخص خسارات به  كشاورزان را منتشر مي كنند. 

* مجتبي روحي