دیدبان-فراسوی کوچصفهان:

بی شک در هر جامعه سیاسی مخالف و متخلف وجود دارند یکی از اهداف جامعه بشری جهت استقرار حکومت نیز مهار مخالف و برخورد با متخلف و بوده است. گر چه وجود و تداوم حیات مخالف و منتقد به نفع جامعه سیاسی و برای مردم آن نعمت محسوب می شود ولی برای حکومت و حاکمان غالبا نقمت و آزاردهنده خواهد بود.

اما وجود و استمرار زندگی متخلف به زیان جامعه سیاسی و مردم بوده و گاهی برای حکومت نیز خطرساز می باشد و مادامی که علیه امنیت و قدرت آنان نباشند نعمت خواهد بود البته در اغلب ادوار تاریخی؛ متخلفین خود صاحب قدرت و ثروت و مسلط بر مردم بوده‌اند.متخلف ممکن است قانون شکن باشد و یا گاهی واضع قانون.

آنگاه که در مقام قانون شکنی قرار بگیرد ضرورتا آشکارا تخلف نمی‌کند. ممکن است بصورت پنهانی و حتی حق بجانب نیز بشود در چنین نمایه‌ای شناسایی و برخورد با آن بسیار مشکل، سخت و پیچیده خواهد بود.

متخلفین گاهی امنیت اجتماعی را بخطر می اندازند، گاهی اخلاق را، گاهی نوامیس مردم را و گاهی اعتماد مردم را هدف قرار می دهند و … اما بدترین متخلفین کسانی هستند که دین، آئین، فرهنگ و تاریخ یک ملت را هدف قرار داده و زمینه‌های افول آن‌را فراهم می‌سازند که بسیار خطرناک خواهند بود و تاریخ شاهدی است بر این ماجراهای اسفناک.اما مخالف در لباس منتقد و معترض به وضع موجود ظاهر می‌شود اگر چه با دشمن و معاند متفاوت است.

تاریخ سیاسی جوامع بشری نشان می دهد که متأسفانه گاهی در برخی حکومت‌ها، علاقمندند مخالفان و منتقدان را دشمن و معاند معرفی کنند اما در حقیقت خود نیز می‌دانند که چنین نیست.آزادی بیان، قلم، نشر، عقیده، مطبوعات، تجمعات، سازمان یابی برای پیکار سیاسی و… با وجود و پذیرش مخالف و منتقد متعین می شود نه با آزادی متخلفین و یا دوستان و همفکران.

به همین دلیل است که اندیشمندان سیاسی معتقد به نظام‌های مردم سالار و مصلحان تاریخ خصوصا پیامبران و در تاریخ اسلام؛ پیامبر اسلام(ص) و ائمه معصومین هرگز مخالفین فکری خود را بلحاظ داشتن عقیده و بیان و تبلیغ آن مجازات نمی کردند. پس مخالفان و منتقدان نه تنها به زیان یک جامعه سیاسی نیستند بلکه با انتقادات و اعتراضاتشان نسبت به وضع موجود، زمینه‌ها و بسترهای لازم را به منظور اصلاح و بهبود نظام اجتماعی و سیاسی فراهم کرده و راه ناهموار پیشرفت و توسعه را هموار و متعادل می‌کنند از این جهت مخالفین و منتقدین باید قدر ببینند و در صورت لزوم به همکاری دعوت شده و بر صدر نشینند.

راز دموکراسی و نظام‌های مردم سالار تعیین قدرت از طریق انتخابات است.