عدم احراز صلاحیت نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری، واکنش های متعددی را تا کنون با خود به همراه داشته است

فائزه انيسي: سیدحسن خمینی جمعه  ۲۷ آذر ۱۳۹۴ در دومین روز از ثبت نام نامزدهاي انتخابات خبرگان رهبری با همراهي برادرانش سيد ياسر و سيدعلي خميني به وزرات کشور رفت. (اينجا). او پس از ثبت نام در پنجمین دوره از انتخابات خبرگان رهبری به خبرنگاران گفت: امام (ره) به ما آموختند برای حفظ و تحکیم این انقلاب از همه چیز خود می‌گذرم و من نیز برای انقلاب از آبروی خود خواهم گذاشت، او تاکید کرد که به صورت مستقل در انتخابات شرکت خواهد کرد.

در روز سه شنبه 6 بهمن 1394 اما، سیداحمد خمینی، پسر سید حسن خمینی متنی را درصفحه اینستاگرام خود منتشر کرد که خبر از عدم احراز صلاحیت پدرش می داد. او در اینستاگرامش چنین نوشت: «به نظرم برای همگان علت عدم احراز، احراز شده است، مخصوصا که برخی دیگر هم بدون امتحان اجتهادشان احراز شده است. بگذریم، قبل از خواب با بابا صحبت کردم از اوضاع سوال نمودم.  یک بیت از حافظ خواند: سر ارادت ما و آستان حضرت دوست/ که هر چه بر سر ما می‌رود ارادت اوست»  ظهر همان روز سید حسن تصویری که پسرش در این راستا گذاشته بود را در صفحه اینستاگرامش بازنشر کرد و وعده داد در یکی دو روز آینده در این باره سخن بگوید .

بعد از این اتفاقات اخباری با این مضمون که غیبت وی در آزمون خبرگان را  دلیل عدم احراز صلاحیت او بیان می کرد در رسانه ها پخش شد و روزنامه‌ها از جمله روزنامه کیهان با تیتر «شورای نگهبان حق الناس را پاس داشت» نسبت به عدم احراز صلاحیت سیدحسن خمینی واکنش نشان دادند.

 سرانجام بعد از گذشت 3 روز سید حسن خمینی در دیدار با جمعی از دانشجویان دانشگاههای تهران و گروهی از روحانیون در جماران، گفت: حضور اینجانب در انتخابات خبرگان بر حسب وظیفه و بنا به دغدغه ای بود که نسبت به آینده انقلاب و نظام اسلامی وجود دارد. در روزهای گذشته شایعاتی مطرح شد که از اینجانب برای مصاحبه های علمی -جدای از امتحان معهود- دعوت شده است که لازم است به اطلاع عموم برسانم که این مطلب کاملا خلاف واقع است و هیچ گاه هیچ کس به هیچ نوع از اینجانب جهت مذاکره یا مصاحبه یا طریقه ای که به کشف علمیت بیانجامد دعوت نکرده است.

اینکه بعضی از حضرت آقایان محترم فقهای شورای نگهبان نتوانستند از شهادت علمای اعلام که بر بسیاری از ایشان سمت استادی دارند و اساتید معظم که قوام حوزه علمیه به آنهاست و از نوشته ها و کتاب های اینجانب، صلاحیت علمی را احراز کنند حداقل برای من و بسیاری دیگر جای تعجب دارد

.بر حسب قانون امکان اعتراض وجود دارد، ولی جداً معتقدم که در این میان نکته نامعلوم و مبهمی وجود ندارد و بنده هم فردی ناشناخته نیستم که اعضای محترم با بررسی مجدد بتوانند هویت و یا سندی را به دست آورند، لذا تلقی اینجانب آن نیست که شکایت مسیری جدید را بگشاید و لذا بر آن باورم که اگر آقایان نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درس ها و نوشته ها به احراز برسند، بعید است بتوانند در آینده نیز به چنین مهمی دست یابند؛ اما تنها با توجه به درخواست عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست به این امر اقدام می کنم.

حالا چند روز از زمانی که حجت الاسلام سیدحسن خمینی از تصمیم خود براي اعتراض به نظر شورای نگهبان خبر داد می گذرد اما همچنان بازار حرف و سخن و گمانه زنی درباره سرانجام احراز يا عدم احراز صلاحیت وی داغِ داغ است. و اظهار نظرها در این مورد هنوز ادامه دارد.

در جدول زیر چکیده برخی واکنش‌ها به عدم احراز صلاحیت سید حسن خمینی را بخوانید:

اسامی/ پست

چکیده سخنان

آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی / رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام

صلاحیت شخصیتی که اشبه به جدش امام خمینی است را قبول نمی‌کنید؛ شما صلاحیت خود را از کجا آورده‌اید؟ چه کسی به شما اجازه داده است که قضاوت کنید؟ چه کسی به شما اجازه داد که یکجا بنشینید و داوری کنید؟ برای مجلس و دولت و جاهای دیگر و اختیارات را در دست بگیرید؟ چه کسی اجازه داد که اسلحه برای شما باشد و تریبون‌ها برای شما باشد؟ چه کسی اجازه داد که تربیون‌های نماز برای شما باشد و صداوسیما برای شما باشد؟ چه کسی به شما این‌ها را داد؟ اگر امام خمینی و نهضت ایشان و اراده عمومی مردم نبود هیچ‌کدام از این‌ها نبودند. زمانی که باید همه به هم تبریک بگوییم هدیه بدی به بیت امام دادید.

محمدرضا باهنر/ نماینده مجلس

اگر قرار رد اتهام داده شود خوب بود سید حسن خمینی امتحان می دادند.ایشان فکر می کردند که نباید امتحان دهد و بقیه باید امتحان می دادند؟ امتحان دادن از شأن آدم کم نمی کند بلکه به این شأن اضافه می شود .امیدوارم مسیر قانون طی شود مشکلی پیش نیاید و قانون اساسی هم آمده است .خانواده حضرت امام برای همه و شورای نگهبان محترم هستند اما باید قانون رعایت شود .

غلامعلی حدادعادل/ نماینده مجلس

صرف نوه کسی بودن دلیل بر صلاحیت و عدم صلاحیت آن فرد نیست بلکه صلاحیت از طریق امتحان احراز می‌شود که در این مورد احراز نشده است.

حجت الاسلام ذوالنور/ جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران

وقتی می‌بینیم که رفسنجانی، سیدحسن خمینی را علامه کم‌نظیر می‌نامد متوجه می‌شویم که این سخنان غیرعلمی و خلاف واقع‌بینی است اما او این کار را می‌کند تا هم سید حسن را کنترل کند هم در بزنگاه مناسب از او استفاده کند.

حجت الاسلام احمد خاتمی/ خطیب موقت نماز جمعه تهران

ما تاکید داریم که مجلس خبرگان مجلس شیوخ و افراد مُسن است، اگر افراد جوان بخواهند رهبر مملکت را تعیین کنند، برای مردم قابل قبول نیست.(اینجا)اما وی بعدا این سخنانش را تکذیب کرد و گفت: اینکه مجلس خبرگان مجلس شیوخ است حقیقتی است که در این چهار دوره اتفاق افتاده؛چرا که معمولا سن نخبگی و خبرگی زمان بر است و لیکن این سخنان هرگز به معنای نفی قابلیت جوانان نیست.

آیت الله حسین راستی کاشانی / عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم

صلاحیت علمی و تقوایی و سیاسی حاج سید حسن آقا محرز و واضح است و نیازی با تائید حقیر یا دیگران ندارد. اگر شرایط یادگار امام مورد سوال یا تردید واقع شود، پس چه کسی دارای شرایط است.

آیت الله جوادی آملی/ مرجع تقلید

در مورد صلاحیت سید حسن خمینی: سید حسن آقا از نظر فقهی در زمره علمای بزرگ است که جلسات درس فقه و اصول را بسیار خوب و پربار برگزار می‌کند. بنده ایشان را از هر جهت واجد شرایط در خبرگان رهبری می‌دانم.

آیت الله شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی/ رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار

در مورد اجتهاد سید حسن خمینی: برای من جای تردید نیست که ایشان امروز یکی از صاحب نظران در مباحث فقهی و اصولی است و بزرگان هم بر این امر اقرار دارند و آقایانی که بیرون از حوزه علمیه قم هستند به حوزه بیایند و از بزرگان و مراجع در این مورد سوال کنند.

آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی/مرجع تقلید و عضو سابق خبرگان رهبری

سید حسن خمینی انصافاً فردی خوشفکر است و به مسائل احاطه دارد و اگر ده نفر مانند ایشان داشتیم، اوضاع ما بهتر از این می‌توانست باشد. سید حسن آقا صلاحیت حضور در مجلس خبرگان را دارد و به گمان من کارشکنی‌های صورت گرفته به جایی نخواهد رسید؛ چرا که مردم ما به امام(ره) عقیده دارند و ایشان علاوه بر انتساب به امام(ره)، فردی خوشنام و مورد علاقه مردم است.

آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی/ استاد حوزه علمیه قم

محبوبیت خانواده امام عده‌ای را نگران می‌کند،اینکه گفته می‌شود دلیل رد صلاحیت سیدحسن خمینی امتحان ندادن وی است درست نیست. بدون شک اگر اجتهاد و سطح اطلاعات سیدحسن خمینی از برخی بیشتر نباشد، کمتر نیست و مردم امروز به خوبی متوجه این موضوع هستند.

آیت الله محمود امجد/ استاد حوزه‌های علمیه

در تماس تلفنی عدم احراز صلاحیت سید حسن خمینی را تبریک گفت و افزود: حضرتعالى توسط قاطبه ملت قدرشناس ايران احراز صلاحيت شديد.

آیت‌الله سیدمحمد موسوی بجنوردی/ استاد حوزه و دانشگاه

از نظر من ایشان علاوه بر مجتهد بودن، عادل نیز هستند. چگونه است که در دوره‌های قبل افرادی بودند که در هنگام ثبت‌نام برای خبرگان به لحاظ علمی هم‌سطح جایگاه امروز سید حسن خمینی نبودند اما صلاحیت این افراد، بدون آزمون تأیید شد؟ در صورتی که سید حسن خمینی در حالی برای خبرگان داوطلب شده است که علاوه بر اجتهاد و تعهد کامل به مقام معظم رهبری، دارای فهم و دانش سیاسی بسیار بالایی است.

آیت الله سید علی محقق داماد / استاد حوزه علمیه قم

در مورد اجتهاد سید حسن خمینی: ایشان یک دوره ی کامل در درس اصول شرکت نموده و شانزده سال نیز به طور مستمر در درس فقه حاضر می شد، در حالیکه خود در همان زمان، مکاسب و کفایه یعنى دروس سطح عالى حوزه علمیه را تدریس مى کرد. لذا با عنایت به هوش خانوادگى سرشار و تلاش علمى بسیار و نیز حضور مداوم در مجالس علمى و کوشش وافر در فهم عمق مسائل، به بالاترین مراتب علمى رسیده است و دیگر نیازى به شرکت در درس ندارد و خود به تدریس فقه و اصول بر شاگردانش مبادرت نموده و الحمد لله به بالاترین درجات و مراتب علمى دست یافته است به حدى که به رتبه ى اجتهاد و قدرت استنباط نائل آمده است.

حجت الاسلام سید رضا اکرمی / عضو جامعه روحانیت مبارز

بنده شخصا سید حسن را فردی صالح وعالم به علوم سیاسی و معنوی و مناسب برای حضور در خبرگان رهبری می دانم.

محمدرضا عارف / رئیس شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان

ظاهرا این عدم احراز صلاحیت به دلیل شرکت نکردن در آزمون بوده است که امیدواریم ایشان زودتر به صحنه‌ انتخابات برگردند.

 جوان

کجا از امام آمده است كه هر كس به من شبيه بود يا از خاندان من بود بايد بي‌حساب و كتاب وارد سياست و حكومت شود؟ مگر مي‌شود به خاطر انتساب شخصي به امام، قوانين كشور را ناديده گرفت؟ با اين قاعده به سيدحسين خميني، فرزند آقا مصطفي خميني ظلم شده است. چرا آن نوه امام مورد تفقد هاشمي قرار نمي‌گيرد؟ همه مسئولان نظام جمهوري اسلامي مديون امام هستند، اما نه امام و نه دموكراسي و نه اسلام، ويژه‌خواري از طريق وراثت را تأييد نمي‌كنند.

روزنامه اطلاعات

عدم احراز صلاحیت سید حسن خمینی علیرغم تأیید بسیاری از مراجع و بزرگان حوزه علمیه متأسفانه نشان از روندی در تضعیف نهادهای دینی، مراجع و علما از حوزه عمومی و سیاسی را دارد، آن هم در دولت و حکومتی که بخش بزرگی از مشروعیتش را از همین حوزه‌های علمیه می‌گیرد. باید دانست که تأیید صلاحیت سیدحسن خمینی در شرایط کنونی هم ایفای حق است و هم از لوازم اساسی و ضروری یکپارچگی جامعه و اعتماد بیشتر به نهادهای قانونی، و اجرای انتخاباتی منصفانه و عادلانه است. امروز مسئولیتی تاریخی بر عهده تک تک نخبگان است تا اندیشه و توان خود را در چارچوب شرع و اخلاق و قانون و وجدان و انصاف به کار گرفته و به اصلاح ناروایی‌های موجود کمک کنند.

روزنامه آرمان

سوال اینجاست که اگر سیدحسن خمینی با همین میزان دانش اجتهادی و حوزوی و با همین پرونده و رفتار سیاسی در سال های اخیر سکوت کرده بود و به آیت ا… هاشمی نزدیک نشده بود بازهم نگاه به او اینچنین بود؟ پاسخ به این سوال بسیار روشن است اگر حاج حسن آقای خمینی به آیت الله هاشمی رفسنجانی نزدیک نشده بود و بین آیت الله هاشمی رفسنجانی و اصولگرایان تندرو، آقای هاشمی را تایید نکرده بود بعید به نظر می رسید که این سرنوشت را داشته باشد. به هر حال آنچه مسلم است آیت الله حسن خمینی باید از ظرفیت قانونی در زمان باقیمانده استفاده کند و از همه راهکارهای قانونی موجود بهره بگیرد و اعتراض خود را با مستندات به نهاد ذیربط ارائه دهد.

حسین شریعتمداری/ مدیر مسئول روزنامه کیهان

فرزند محترم یادگار امام(ره) قصد نامزدی برای مجلس خبرگان را نداشته‌اند و ثبت‌نام ایشان با اصرار فراوان جناب رفسنجانی صورت پذیرفته بود. سیدحسن خمینی برای شرکت در آزمون خبرگان نیز آماده بود ولی برخی از خبرها حاکی از آن است که جناب هاشمی‌رفسنجانی مانع حضور ایشان در آزمون شده بود که خبر دوم یعنی ممانعت آقای هاشمی از شرکت آقای سیدحسن خمینی در آزمون اگر هم صحت نداشته می‌توان حدس زد که نوه محترم حضرت امام(ره) آقای رفسنجانی را در ماجرای ترغیب ایشان به ثبت‌نام برای خبرگان و در نتیجه عدم احراز صلاحیت به دلیل عدم حضور در آزمون، مقصر تلقی کرده و از جناب هاشمی تکدر خاطر داشته باشد.