فاطمه رنج‌اندیش
اختلاف نظرهای میان نتفلیکس و کن در نهایت به عدم نمایش فیلم‌های این شبکه در این فستیوال انجامید. در واقع ماجرا از این قرار است که طبق قانون جدید جشنواره کن هر فیلم برای حضور در بخش مسابقه باید اکران معمول در فرانسه را در برنامه‌هایش داشته باشد. نتفلیکس اما به عنوان سرویس تولید و پخش محتوای آنلاین تاکنون هیچ وقت فیلمی را خارج از ایالات متحده اکران سینمایی نکرده است و تصمیمی برای تغییر مواضعش هم ندارد. در این میان هدف اصلی برخی از کارگردان‌ها و جشنواره کن برای وضع این قانون در سال جدید جلوگیری از افزایش قدرت روز افزون نتفلیکس و کم شدن برش سینما در ذهن مردم است.
بنابراین «رم» ساخته‌ آلفونسو کوارون، «نروژ» ساخته‌ پل گرینگرس، «تاریکی را تاب بیاور» ساخته‌ جرمی سالنی‌یر، «روی دیگر باد» فیلم ناتمام اورسن ولز که به‌تازگی کامل شد و مستند «عاشق مرده من هستند» از مورگان نویل، ۵ آثار نتفلیکس بودند که قبلا در جشنواره پذیرفته شده‌اند اما نتفلیکس تهدید کردکه در صورت پافشاری کن بر سر اکران و دخالت در سیاست‌های نتفلیکس، این کمپانی فیلم‌هایش را از کن بیرون می‌کشد. وب سایت هالیوود ریپورتر پیش‌تر اعلام کرده بود یری فره‌مو، دبیر هنری جشنواره فیلم کن، گفته است که با توجه به اینکه نتفلیکس از نمایش فیلم‌های خود به‌صورت همزمان در سینما خودداری کرده و تنها در موارد محدودی که حقوق فیلم متعلق به آن‌ها نبوده است این فیلم‌ها در سینماها نیز نمایش داده شده، جشنواره فیلم کن تصمیم به ممنوع کردن حضور این شبکه استریم در بخش رقابت این جشنواره برای دریافت جایزه نخل طلا گرفته است. اتفاقا کن پای این تصمیم خود ایستاد و حالا که نتفلیکس عرصه را تنگ دیده در نامه‌ای به سهامدارانش اعلام کرد که از نبودن در این فستیوال افسوس می‌خورد. این در حالی است که سایت نتفلیکس به تازگی عدد 125 میلیون مشترک را رد کرده است و حدود 68 میلیون مشترک نیز در خارج از ایالات‏متحده دارد.
تصمیمی برای کاهش قدرت غول نتفلیکس
اگرچه این ماجرا با تصمیم نهایی کن به پایان رسید و احتمالا سال آینده نتفلیکس تدبیر دیگری را هم‌راستا با سیاستگذاری این فستیوال اتخاذ می‌کند اما نکته جالب این است همانطور که اشاره شد، کن به هدف کاهش قدرت نتفلیکس این تصمیم را گرفت. چراکه تا پیش از این نتفلیکس تنها یک سرویس سیال رسانه‌ای بود. عملا بعد ازسال 2013 با ساخت سریال «خانه پوشالی» وارد عرصه تولید فیلم سریال شد و خیلی زود صدها ساعت برنامه تولید می‌کند. نتفلیکس در این مسیر سریال‌های موفقی همچون سریال پربیننده «برکینگ بد»، «خانه پوشالی»، «نارنجی همان سیاه است» و «سریال پانیشر» را تا امروز تولید کرده است. ضمن اینکه به نظر می‌رسد پس از توافق نتفلیکس با کامکست، شاهد افزایش بیش از پیش تعداد مشترکان آن باشیم. چراکه نتفلیکس با تولید مجموعه‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی اختصاصی محبوبیت بسیار بالایی کسب کرده است و از این‌ مسیر هر روز به تعداد مشترکان خود اضافه می‌کند. نتفلیکس سال گذشته اعلام کرد که در نظر دارد طی سال جاری میلادی بین ۷.۵ تا ۸ میلیارد دلار برای محتوای اختصاصی هزینه کند. همین امر باعث می‌شود سایر شرکت‌های که در این عرصه فعالیت می‌کنند، احساس خطر کنند. بنابراین به دنبال راهی برای کاهش سلطه نتفلیکس هستند.
انگیزه رقابت در بخش خصوصی
پیش از آن نتفلیکس به عنوان یک اپلیکشن فعالیت خود را وارد فاز جدیدی کند از سال ۱۹۹۸ با ارسال پستی دی‌وی‌دی آغاز کرد. تا اینکه در سال ۲۰۰۷ سرویس رسانه سیال را ارائه کرد و هم‌اکنون در ۱۹۰ کشور دنیا خدماتش را ارائه می‌دهد. در همین راستا سال 2017 در رده‌بندی برترین شرکت‌های جهان قرار گرفت و در کنار دیزنی همچنان به رقابت تنگاتنگ می‌پردازند. در مورد دلایل موفقیت روز افزون این شبکه مشخصا به محدود به چند گزینه نیست اما در گزارشی که «زومیت» کار کرده است به مهم‌ترین دلایلی که نتفلیکس را به نسبت سایرین متمایز می‌کند، پرداخته شد که در ادامه بخشی از آن به اختصار آورده می‌شود. «نتفلیکس در انجام آزمایش‌های گوناگون معروف است؛ این شرکت سالانه تعداد زیادی مصاحبه نیز با مشترکان یا حتی افراد غیر مشترک در سرویس خود انجام می‌دهد اما بر اساس گفته آدریس لانوس، معاون بخش تحقیقات مشتری شرکت، افراد همیشه چیزی را که واقعا می‌خواهند، نمی‌گویند. برای مثال، در حین یک نظرسنجی در آمریکا، اکثر افراد گفتند که ترجیح می‌دهند فیلم‌های غیر انگلیسی را با زبان اصلی و زیرنویس انگلیسی تماشا کنند. متخصصان نتفلیکس که به داده‌های نظرسنجی شک داشتند، اقدام به نمایش مجموعه فرانسوی مارسی دوبله به‌صورت پیش‌فرض برای عده‌ای از مشتریان کردند و دیدند که بر خلاف نتیجه نظرسنجی، این دسته نسبت به دیگران که فیلم را با زیرنویس می‌بینند، تمایل بیشتری به تماشای برنامه تا پایان آن دارند.
به همین دلیل است که اکنون نتفلیکس فیلم‌ها را به‌صورت پیش‌فرض با دوبله نمایش می‌دهد. البته کاربران امکان تغییر آن به زبان اصلی و اضافه کردن زیرنویس دارند. همچنین بر اساس ادعای کاترینا پروبست، مدیر مهندسی نتفلیکس، سرویس این شرکت توانسته است به رکورد ۹۹.۹۷ درصد دسترسی دست یابد. نتفلیکس بخشی از این موفقیت را به سرویس AWS آمازون و پایگاه داده‌های این شرکت مدیون است. نتفلیکس از سه پایگاه داده برای پوشش همه کاربران استفاده می‌کند؛ هرگاه یکی از این پایگاه‌ها دچار ایراد شود به‌سرعت بار ترافیک را به پایگاه دیگری منتقل می‌کند.
د ر واقع نتفلیکس گاهی عمدا در یکی از پایگاه‌هایش اختلال ایجاد می‌کند؛ چیزی که شرکت به آن مهندسی آشوب می‌گوید. پروبست می‌گوید: «ما عمدا در سیستم خودمان آشوب ایجاد می‌کنیم. تا پیش از این تقریبا یک ساعت طول می‌کشید تا پس از ایجاد اختلال در یکی از پایگاه‌ها، همه درخواست‌ها را به پایگاه دیگری منتقل کنیم؛ اما این زمان اکنون به ۱۰ دقیقه کاهش پیدا کرده است.»
موفقیت روزافزون شبکه‌های نظیر نتفلیکس این تصور را ایجاد می‌کند که با توجه به اپلیکشن‌هایی نظیر «آیو» و «فیلیمو» که به تازگی در این حوزه فعالیت می‌کنند به چه دلیلی نمونه‏های داخلی نمی‌توانند به درستی در این مسیر حرکت کنند. پیش از هر چیز باید تاکید کرد که زیرساخت الگوبرداری از این اپلیکشن‌ها در ایران به دو دلیل نبود انتقال آزاد اطلاعات و اینترنت پر سرعت تا امروز مانع موفقیت ابتدایی نمونه‌های داخلی است. در ادامه تا زمانی که فعالیت شبکه‌های نمایش خانگی به عنوان تولید کننده فیلم و سریال و همچنین اپلیکشن‌های این چنینی که عملا زیر نظر بخش دولتی و وزارت فرهنگ و ارشاد فعالیت دارند، انگیزه رقابت در بخش خصوصی وجود ندارد.