پرونده/علت تاخیرهای مداوم روسیه در ارسال سامانه اس 300 به ایران چیست؟

به گزارش ندای گیلان،یک کارشناس مسائل روسیه با اشاره به تاخیر این کشور در ارسال سامانه اس 300 به ایران گفت: «ایران باید به روسیه بفهماند که شرایط تغییر کرده و اکنون بعد از برجام ایران به صورت بالقوه توان مذاکره با دیگر کشورها را دارد و دستش نسبت به گذشته بازتر است و می تواند کشور دیگری را جایگزین روسیه کند.»

بعد از خبری که توسط خبرگزاری رسمی روسیه مبنی بر ارسال سامانه اس 300 به ایران در 28 بهمن منتشر شد اکنون از سوی روس ها عنوان شده که این سامانه را در شهریور یا مهر سال آینده به ایران ارسال خواهند کرد. پیش از این یک روزنامه اسرائیلی مدعی شده بود رژیم اسرائیل اسنادی دال بر ارسال سلاح های پیشرفته روسی از سوی ایران به حزب الله لبنان به روسیه تحویل داده که باعث شده پوتین با ارسال سامانه اس 300 به ایران مخالفت کند.

علت تاخیرهای مداوم روسیه در ارسال سامانه اس 300 به ایران چیست؟
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل روسیه در گفتگو با فرارو گفت: «خبر روزنامه اسرائیلی درباره علت تاخیر روسیه در ارسال سامانه اس 300 به ایران هیچ توجیهی ندارد و این نوعی خبرسازی است برای اینکه عنوان کنند روسیه به حرف اسرائیل گوش کرده و سامانه اس 300 را به ایران ارسال نکرده است.»

وی ادامه داد: «اکنون درباره تاخیر ارسال اس 300 به ایران دو دلیل درمطبوعات روسیه آورده می شود. دلیل اول اینکه ایران هنوز پول این سامانه را به روسیه نداده است. البته معلوم نیست که این ادعای روس ها درست باشد اما ایران بعد از انصراف از شکایت خود از روسیه قراردادی تکمیلی برای اجرایی شدن این توافق با روسیه منعقد کرده که اکنون مطبوعات روس مدعی هستند ایران مبلغ این قرارداد را نپرداخته است.»

وی ادامه داد: «مطبوعات روسیه عنوان می کنند ایران در قرارداد جدید خواستار امتیازات جدیدی از جمله فراهم شدن زمینه برای بومی کردن این سامانه و تولید آن در داخل ایران شده است.»

این کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه مهم ترین امتیاز این سامانه دفاعی در رادار آن است که می تواند همزمان 24 هدف را ردگیری کند گفت: «اگرچه مبلغ قرارداد جدید نسبت به قرارداد اولیه بیشتر است اما با توجه به شرایطی که گفته شد ایران از این قرارداد ضرر نمی کند.»

بهشتی پور درباره ادعای دوم مطبوعات روسیه پیرامون علت تاخیر این کشور در ارسال سامانه اس 300 به ایران گفت: «دلیل دومی که عنوان می کنند بحث فشارهای آمریکا به روسیه است مبنی بر اینکه اجرای این توافق به منزله نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت است.»

وی ادامه داد: «البته در این باره اختلافی میان روسیه و آمریکا وجود دارد به طوری که روسیه معتقد است این قطعنامه مربوط به موشک های بالستیک با توانایی حمل کلاهک های هسته ای است اما آمریکا به یکی از بندهای مربوط به این قطعنامه  استناد می کند که ایران را به مدت 5 سال از خرید یا فروش هرگونه تسلیحات منع می کند و لذا خرید سامانه اس 300 را ممنوع می داند.»

وی افزود: «از این منظرمطبوعات روس معتقدند روس ها در حال کار روی این موضوع هستند تا ببینند چگونه می توان این اختلاف را حل و فصل کرد چراکه آنها معتقدند این سامانه کاملا دفاعی است و نامی هم از اس 300 در قطعنامه 2231 نیامده و لذا توافق با ایران ناقض آن نیست.»

بهشتی پور درباره ارزیابی خود از چرایی تاخیر روسیه در ارسال سامانه اس 300 به ایران گفت: «من معتقدم روسیه در حال ارزیابی است که آیا این موضوع موجب خواهد شد که روسیه با غرب وارد مرحله فرا تحریمی شود و تحریمها علیه روسیه رفع شود یا خیر. به عبارتی روسیه دنبال این است که به غرب بفهماند بدون روسیه نمی تواند خیلی از مسائل منطقه ای همچون سوریه را حل کند.»

وی ادامه داد: «لذا موضوع اس 300 هم موضوعی است که اگر اقتضاء کند روسیه می خواهد از آن به عنوان یک پارامتر تنظیم کننده مناسبات با غرب استفاده کند. یعنی اگرچه با این موضوع همه مسائل میان غرب و روسیه حل نمی شود اما روسیه به دنبال آن است تا در نهایت تحریمها علیه این کشور لغو شود.»

وی افزود «به عبارت دیکر روسیه از موضوع اس 300 به عنوان یک عامل بازی در برابر غرب استفاده می کند تا شایدبتواند دوران فراتحریممیان خود و غرب را شروع کند.»

بهشتی پور در پاسخ به این سوال که روس ها تا چه زمان می توانند سیاست تاخیر در ارسال این سامانه را اجرا کنند؟، گفت: «روس ها بالاخره مجبور هستند این سامانه را تحویل ایران دهند چون تعهد قانونی داده اندو پوتین نیز مایل به حل و فصل این موضوع است. اما همانطور که پیشتر گفته شد قصد دارند از این فضاسازی استفاده کنند.»

بهشتی پور در پاسخ به این سوال که چقدر می توان به روسیه و سخنان پوتین که چندی پیش در دیدار از ایران گفته بود روسیه به دوستان خود از پشت خنجر نمی زند و به دنبال روابط راهبردی با ایران است اطمینان کرد؟، گفت: «این حرفها نمی تواند تبلیغاتی باشد و می توان روی این حرف ها حساب کرد اما در حد همان حرف باید حساب کرد.»

وی ادامه داد: «لذا نمی توان گفت این صحبت ها بی پایه است چراکه پوتین اهل این کارها نیست؛ اگرچه وی معروف به روباه است. با این حال من فکر میکنم موضوع تحویل سامانه اس 300 دیر یا زود دارد اما سوخت و سوز ندارد و سامانه را می دهند اما فعلا در حال بازی هستند.»

بهشتی پور در پاسخ به این سوال که اکنون ایران چه اقدام متقابلی می تواند انجام دهد؟، گفت: «ایران می تواند همچون موضوع هسته ای که مذاکراتی با مجارستانداشت، مذاکرات جدیدی با کشورهای دیگر همچون چین و فرانسه که مشابه سامانه اس 300 روسیه را دارند آغاز کند تا روسها احساس نکنند دست ایران خالی استو محتاجسامانه روسیه هستند.»

وی ادامه داد: «لذا ایران باید به روسیه بفهماند که شرایط تغییر کرده و اکنون بعد از برجام ایران به صورت بالقوه توان مذاکره با دیگر کشورها را دارد و دستش نسبت به گذشته بازتر است و می تواند کشور دیگری را جایگزین روسیه کند.»